Przeciążenia wynikające z codziennej pracy, kontuzje i stany chorobowe są częstą przyczyną dolegliwości bólowych oraz ograniczenia aktywności zawodowej, społecznej i rekreacyjnej. Choroby i urazy mogą prowadzić do istotnego pogorszenia stanu funkcjonalnego, a czasem do trwałej niepełnosprawności.
Fizjoterapia, jako podstawowy element szeroko pojętej rehabilitacji, obejmuje diagnostykę funkcjonalną i leczenie zaburzenia organizmu z wykorzystaniem technik manualnych, treningu fizycznego, bodźców fizykalnych oraz edukacji i środków pomocniczych.
Konsultacja fizjoterapeutyczna umożliwia:
- ocenę funkcjonalną problemów ortopedycznych, neurologicznych i naczyniowych
- ustalenie i korygowanie programu usprawniania oraz aktywności fizycznej
- edukację w zakresie profilaktyki i usprawniania, m.in. ochrony przed przeciążeniami, ergonomii pracy, bezpiecznego i sprawnego chodu
- dobór i adaptację zaopatrzenia ortopedycznego
Konsultacja trwa zwykle 60 minut i w zależności od jej celu może obejmować badanie funkcjonalne, omówienie formy i planu terapii, naukę lub kontrolę ćwiczeń i elementów autoterapii oraz dobór środków pomocniczych.
W trakcie sesji fizjoterapeutycznej realizowany jest program usprawniania dostosowany ściśle do potrzeb i możliwości pacjenta. Fizjoterapeuta na podstawie oceny funkcjonalnej wykonuje odpowiednie techniki, wykorzystując przy tym sprawdzone i bezpieczne koncepcje terapeutyczne, m. in. terapię manualną, techniki powięziowe, torowanie nerwowo-mięśniowe, neuromobilizację, stretching, techniki relaksacyjne czy trening funkcjonalny.
Fizjoterapia indywidualna to 60 minut intensywnej współpracy pacjenta z fizjoterapeutą. Liczba, częstotliwość i długość spotkań jest modyfikowana w zależności od bieżących potrzeb, zaangażowania pacjenta i postępów terapii.
Problemy naszych pacjentów dotyczą przeważnie bólu, przeciążeń i zwyrodnień układu ruchu związanych z pracą zawodową, aktywnością sportową, przebytymi urazami i operacjami, wrodzonymi lub nabytymi wadami oraz procesem starzenia.
- Pomagamy w powrocie do sprawności po operacjach ortopedycznych, chirurgicznych i onkologicznych, po obciążającej hospitalizacji i długiej akinezji.
- Usprawniamy pacjentów z niedokrwieniem kończyn dolnych, zespołem stopy cukrzycowej, przewlekłą niewydolnością żylną, obrzękami kończyn i ranami przewlekłymi.
- Specjalizujemy się w rehabilitacji po amputacjach i w przygotowaniu do zaprotezowania.
- Prowadzimy zintegrowaną terapię blizn powstałych na skutek urazów, operacji i oparzeń.
Szczególną grupą naszych pacjentów są osoby starsze z obniżoną sprawnością, problemami w codziennym funkcjonowaniu, trudnościami w chodzie, zagrożone upadkami i zespołem kruchości.
Zgodnie z zaleceniami Międzynarodowego Towarzystwa Limfologicznego, podstawową metodą leczenia obrzęku limfatycznego, jest kompleksowa terapia udrażniająca oparta na:
- manualnym drenażu limfatycznym,
- bandażowaniu wielowarstwowym (kompresji) oraz
- ćwiczeniach pobudzających odpływ chłonki.
Poprzez zastosowanie specjalistycznych technik manualnego drenażu limfatycznego pobudzone zostaje działanie układu limfatycznego. Wzmaga się transport chłonki i zmniejszają się dolegliwości bólowe. Skuteczny drenaż manualny trwa co najmniej 45 minut i powinien być wykonywany przez wykfalifikowanego fizjoterapeutę, a jego efekty utrwalone przez odpowiednią kompresję.
W pierwszej fazie kompresji stosuje się bandażowanie wielowarstwowe, aby zredukować obrzęk. Następnie, w celu utrzymania efektów terapii, stosuje się szyte na miarę, płaskodziane wyroby uciskowe z mało elastycznych materiałów.
Niezależnie od fazy leczenia pacjent jest aktywizowany, chodzi i wykonuje ćwiczenia stymulujące pompę mięśniową i przepływ chłonki.
Dodatkowym elementem wspomagającym terapię jest przerywana kompresja pneumatyczna wykonywana za pomocą specjalnych urządzeń wyposażonych w nogawice lub rękawy zakładane na obrzęknięte kończyny, wypełniające się rytmicznie powietrzem.
W Klinice zajmujemy się profilaktyką i leczeniem obrzęków limfatycznych powstałych w wyniku przewlekłych ran i owrzodzeń, po operacjach, w chorobach nowotworowych oraz w idiopatycznych dysfunkcjach układu limfatycznego.
W procesie rehabilitacji istotną rolę odgrywa dobór odpowiedniego zaopatrzenia ortopedycznego. Skompensowanie brakującej funkcji lub struktury ciała może wymagać dostosowania gotowych wyrobów medycznych lub wykonania indywidualnego zaopatrzenia.
Trudno gojące się rany z towarzyszącymi zaburzeniami kostno-stawowymi wymagają odpowiedniej ochrony. Podstawową metodą odciążenia kończyn dolnych oraz poprawy jakości chodu i transferów jest dobór i regulacja kul, balkoników, wózków lub innych pomocy lokomocyjnych. W profilaktyce i leczeniu ran i deformacji w obrębie stóp oraz stawu skokowego niezbędne jest stosowanie odpowiednich ortez, butów i wkładek.
Ścisła współpraca Kliniki z zakładami ortopedycznymi umożliwia tworzenie indywidualnego zaopatrzenia, monitorowanie jakości i skuteczności produktów oraz edukowanie pacjentów.
Szczególną grupą wyrobów medycznych są produkty kompresyjne stosowane w terapii obrzęków i leczeniu blizn. Szeroka gama produktów płasko- i okrągłodzianych oraz systemów uciskowych w odpowiednich rozmiarach i modelach, wykonanych z różnego typu materiałów wymaga dostosowania do aktualnego stanu klinicznego i funkcjonalnego pacjenta, precyzyjnych pomiarów oraz edukacji w zakresie użytkowania. Dobór produktów kompresyjnych jest zazwyczaj elementem kompleksowej terapii przeciwobrzękowej prowadzonej w naszej Klinice.
Unikalnym obszarem fizjoterapii jest ścisła współpraca w zakresie leczenia trudno gojących się ran. Model interdyscyplinarnego leczenia opracowany i wdrożony w naszej Klinice, opiera się na aktualnych rekomendacjach i wieloletnim doświadczeniu.
Główne zadania fizjoterapeuty w procesie leczenia ran przewlekłych obejmują redukcję i zabezpieczenie przed obrzękiem, manualną mobilizację tkanek otaczających owrzodzenie, ochronę przed przeciążeniami i uszkodzeniem w trakcie leczenia, edukację w zakresie ćwiczeń i aktywności fizycznej, odpowiednią fizykoterapię, a po zagojeniu profilaktykę wtórną i mobilizację blizn.
Różna etiologia owrzodzeń wymaga dostosowania technik fizjoterapii:
- Miejscowe leczenie owrzodzeń żylnych będzie prowadzone w oparciu o kompresjoterapię.
- W przypadku ran w zespole stopy cukrzycowej (ZSC) konieczne będzie odciążenie, nauka chodu i poprawa ukrwienia.
- W leczeniu odleżyn kluczowa będzie edukacja w zakresie aktywizacji pacjenta, sposobów pozycjonowania oraz doboru materacy i poduszek odciążających.
- W owrzodzeniach niedokrwiennych celem fizjoterapii będzie stymulowanie krążenia i neoangiogenezy poprzez treningi marszowe, ćwiczenia i bodźce fizykalne.
W praktyce fizjoterapia w leczeniu ran realizowana jest w trakcie indywidualnych konsultacji fizjoterapeutycznych oraz podczas wspólnych wizyt z chirurgiem lub pielęgniarką, podczas których w odpowiedniej sekwencji wykonywane są poszczególne elementy terapii.
Wygojenie rany nie jest końcowych punktem leczenia, potrzebna jest profilaktyka wtórna i terapia blizny. Zaniedbana blizna może być przyczyną dolegliwości miejscowych, a poprzez układ powięziowy może powodować dysfunkcje innych, często odległych struktur ciała. Ograniczenia wynikające z lokalnych zmian w strukturze i funkcji gojących się tkanek często są nieuświadomione i trudno jest samodzielnie uchwycić związek pomiędzy bólem, deficytem w zakresie ruchu, siłą i balansem mięśniowym.
Terapia blizn to wykorzystanie odpowiednich technik manualnych w celu redukcji ograniczeń ruchomości, poprawy elastyczności tkanek, regulacji napięcia i uzyskania harmonii pomiędzy różnymi układami, tkankami i częściami ciała. Fizjoterapia jest skuteczna zarówno w przypadku blizn świeżych i zastarzałych, powstałych w wyniku urazów, operacji, oparzeń oraz trudno gojących się owrzodzeń.
Terapię blizn w naszej Klinice prowadzimy podczas indywidualnych spotkań z fizjoterapeutą. Pierwsza wizyta obejmuje zazwyczaj ocenę funkcjonalną i wyznaczenie planu usprawniania.
Główną przyczyną niedokrwienia kończyn dolnych jest miażdżyca tętnic. Groźnym następstwem rozwijającej się choroby są owrzodzenia i amputacje. Złotym standardem w leczeniu zachowawczym niedokrwienia kończyn dolnych oraz we wtórnej profilaktyce po zabiegach rewaskularyzacyjnych i pomostowaniu tętnic są treningi marszowe. Zaplanowanie skutecznych treningów powinna poprzedzać diagnostyka funkcjonalna, m.in. określenie początkowego dystansu chromania przestankowgo, wykluczenie przeciwwskazań i określenie bezpiecznego poziomu wysiłku fizycznego oraz ocena ewentualnych deformacji i zmian w obrębie stóp. Plan treningu marszowego obejmuje ustalenie dystansu i tempa marszu, długości przerw, ilości powtórzeń i częstotliwości.
Najskuteczniejsze treningi są realizowane na bieżni ruchomej pod nadzorem fizjoterapeuty. Jeśli taka forma jest nieosiągalna, należy się oprzeć na treningach w terenie, wykonywanych zgodnie z zaleceniami. Osoby, dla których chodzenie z różnych względów jest niemożliwe lub przeciwwskazane, powinny wykonywać ćwiczenia wg metodyki zaproponowanej przez Buergera, opartej na cyklicznych powtórzeniach fazy niedokrwienia, przekrwienia i relaksacji.
Zespół fizjoterapeutów naszej Kliniki prowadzi konsultacje w zakresie adaptacji treningów w niedokrwieniu kończyn dolnych do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Przewlekła choroba żył ze względu na jej rozpowszechnienie jest problemem społecznym. Ma charakter postępujący i znacznie obniża jakość, prowadząc nierzadko do powstania trudno gojących się owrzodzeń goleni.
W leczeniu zachowawczym kluczową rolę odgrywa kompresjoterapia. Kliniczny etap choroby i nasilenie objawów warunkuje rodzaj kompresji. Duże obrzęki z komponentą zastoju chłonki oraz towarzyszące owrzodzenia podudzi wymagają stosowania bandaży uciskowych. Po zredukowaniu obrzęku i wygojeniu ran wykonuje się pomiary kończyny w celu dobrania gotowych okrągłodzianych podkolanówek, pończoch lub rajstop w odpowiedniej dla danego pacjenta klasie ucisku. W niektórych przypadkach wskazane będzie zastosowanie specjalnych systemów kompresyjnych.
Niezależnie od rodzaju odzieży kompresyjnej konieczna jest edukacja pacjenta w zakresie zakładania i użytkowania produktów uciskowych, ponieważ skuteczność terapii zależy przede wszystkim od konsekwentnego jej stosowania.
Ważną rolę w terapii niewydolności żylnej pełni aktywność fizyczna. Właściwie dobrane ćwiczenia kończyn dolnych oraz aktywność rekreacyjna i sportowa są koniecznym elementem długofalowego planu usprawniania.
Wsparcie terapii można uzyskać poprzez zastosowanie przerywanej kompresji pneumatycznej i fizykoterapii.
Przedstawiony model postepowania jest realizowany w naszej Klinice podczas indywidualnych sesji fizjoterapeutycznych oraz łączonych wizyt pielęgniarsko – fizjoterapeutycznych.
Naszym celem jest profilaktyka amputacji, zwłaszcza w niedokrwieniu kończyn i zespole stopy cukrzycowej, mamy jednak świadomość jak wiele kończyn odejmuje się z przyczyn naczyniowych.
Amputacja jest zazwyczaj postrzegana jako końcowy punkt nieskutecznego leczenia, jest to jednak także wyzwanie i początek nowego etapu usprawniania.
Uwzględniając stan ogólny pacjenta i poziom dotychczasowej aktywności, fizjoterapię po amputacji można podzielić na trzy główne kierunki:
- przeciwdziałanie powikłaniom,
- poprawę samodzielności pacjenta oraz
- przygotowanie kikuta do zaprotezowania.
W przypadku amputacji oszczędzających, wykonywanych w obrębie stopy, niezbędne będzie zaopatrzenie pacjenta w odpowiednie obuwie, wkładki protezowe lub ortezę i reedukacja chodu.
Po amputacjach na poziomie podudzia i uda proces usprawniania będzie obejmował przygotowanie do użytkowania modularnych protez kończyn dolnych, intensywną pracę nad kształtowaniem siły mięśniowej i wytrzymałości oraz utrzymanie zakresu ruchów.
Biomag działa stymulująco na gojące się tkanki i przyspiesza ich regenerację. Usprawnia angiogenezę, czyli zapewnia lepsze ukrwienie i odżywienie gojących się tkanek, stumuluje epitalizację i syntezę kolagenu. Wykazuje skuteczność terapeutyczną u chorych z przewlekłymi ranami o różnej etiologii, bez skutków ubocznych.
Magnetoterapia jest wspomagającą formą terapii i nie może zastąpić klasycznego kompleksowego leczenia rany przewlekłej.
Aparat do magnetoterapii Biomag Lumina jest przystosowany do użytku domowego, zabiegi magnetoterapii powinny być wykonywane codziennie przez co najmniej dwa tygodnie, terapia odbywa się w pozycji leżącej lub siedzącej z raną umieszczoną w aplikatorze, od 40 do 60 minut. Zabiegi nie wymagają specjalnego przygotowania, pole magnetyczne przenika przez opatrunki i odzież. Przed rozpoczęciem użytkowania aparatu Biomag Lumina zalecana jest konsultacja z fizjoterapeutą w celu omówienia i zaplanowania terapii oraz przeprowadzenia instruktażu.
VADOPlex stymuluje powrót żylny i poprawia przepływ chłonki, polega na rytmicznym ucisku stopy i podudzia.
Wskazania do stosowania terapii VADOPlex to: obrzęki pourazowe i pooperacyjne, przewlekłe obrzęki naczyniowe kończyn dolnych i górnych np. w przewlekłej niewydolności żylnej, w obrzęku limfatycznym, w profilaktyce zespołu ciasnoty w przypadku poważnych uszkodzeń tkanki miękkiej, w profilaktyce zakrzepicy żył głębokich, w owrzodzeniach żylnych podudzi, w zespole stopy cukrzycowej z towarzyszącym owrzodzeniem.
W Klinice PODOS istnieje możliwość wypożyczenia urządzenia do domu na 2, 4 lub 6 tygodni.
CircuFlow to urządzenie do mechanicznej terapii obrzęku limfatycznego i żylnego na zasadzie przerywanej kompresji pneumatycznej. Terapia ta stanowi uzupełnienie masażu limfatycznego i kompresjoterapii. Napełnianie powietrzem poszczególnych komór nogawicy bądź rękawa następuje zgodnie z zaprogramowanym schematem, tworząc wolno przesuwający się ucisk. Wskazaniami do stosowania drenażu limfatycznego są przede wszystkim obrzęki w przebiegu niewydolności żylnej i chłonnej.